Definicja VINCENZ STANISŁAW: eseista, badacz kultury, filozof, tłumacz. Urodził się i do II wojny światowej mieszkał na Huculszczyźnie - był jej znawcą i miłośnikiem. Studiował we Lwowie i Wiedniu (biologię, prawo, filologię słowiańską, sanskryt, filozofię). Znał sporo kultur i 14 języków. W okresie I wojny światowej jako oficer austr. walczył na froncie włoskim, później w armii pol. był wykładowcą w korpusie kadetów, oficerem sztabowym i redaktorem. Od 1923 r. współpracował z mies. "Droga" (1927-28 red. naczelny). W 1940 r. przedostał się na Węgry, gdzie stał się autorytetem dla pol. uchodźców, popularyzując wśród nich wiedzę o tym państwie (esej Brama do Węgier, 1943) i ideę przyjaźni pol.-węg. (Dar przyjaźni, 1943). Pełnił funkcję prezesa Komisji Kulturalnej Komitetu Obywatelskiego na Węgrzech. W l. 1946-47 przebywał w Niemczech, później we Francji (Grenoble), a w 1964 r. zamieszkał w Szwajcarii (Lozanna). Był stałym współpracownikiem paryskiej "Kultury". Członek PEN Clubu. Zaznaczony nagrodami między innymi Związku Pisarzy Polskich na Obczyźnie (1958, 1960), nowojorskiego wydawnictwa "Rój" (1964), Fundacji im. Jurzykowskiego (1966). V. dał start myśleniu o Europie jako o federacji "bliższych ojczyzn", twierdził, iż chodzi o to, "by wszędzie być w domu. ""by nie było obczyzny" (Dante i Mickiewicz). W esejach podejmował różne tematy - pisał o staroż. Grecji, pol. ogromnych romantykach, filozofii Gandhiego, kulturze Hucułów i galicyjskich Żydów, ruchu chasydzkim, a również o świecie współcz. (teksty zgromadzone między innymi w tomach Po stronie pamięci, 1965; Dialogi z Sowietami, 1966; Tematy żydowskie, 1977; Z perspektywy podróży, 1979; Po stronie dialogu, 1983; Powojenne perypetie Sokratesa, 1985). Interesował go wpływ lektur na życie wewn. człowieka - widział ważność książek skłaniających do refleksji, z niepokojem pisał o płytkiej lit., prowadzącej do dewaluacji słowa pisanego (O książkach i czytaniu, 1942; Hamlet jako czytelnik, 1945). Głównym dziełem V. był - pisany poprzez 40 lat - cykl epicki Na wysokiej połoninie. Obrazy, dumy i gawędy z Wierchowiny Huculskiej: pasmo I - Prawda starowieku (1936), pasmo II - Nowe czasy (1. t. Zwada, 1970, 2. t. Listy z nieba, 1974), pasmo III - Barwinkowy wianek (1979). Huculszczyzna jest w nim idealnym miejscem współistnienia wielu kultur, religii, tradycji, krainą ludzi wolnych, żyjących blisko wspaniałej natury, pełną niezwykłości i uroku. Autor ukazuje miniony świat, tworzy utopię świadomie usuwając z obrazu wszelakie niekorzystne realia. Ten tekst nie poddaje się jednoznacznej klasyfikacji gatunkowej: jest gawędą z dygresjami, są w nim fragm. eseistyczne przypominające sagę rodzinną, epopeję, są legendy, wiersze i tym podobne Czas fabuły (3 dni) rozszerza się w odległą przeszłość i jeszcze dalszą przyszłość. V. nie ulegał tendencjom w lit. XX w. Inspirowała go bogata europ. tradycja filoz., rel. i artyst.
- Co znaczy Vade-Mecum:
- Porównanie Norwida, stworzonych w różnych czasach, skomponowanych w całość. Najpełniejsza realizacja modelu liryki autora. Pisarz podjął polemikę z romant. koncepcją literaturze. Wskazywał na jej vincenz stanisław co znaczy.
Co to jest Stanisław Vincenz w Słownik definicji V .
