Definicja BAROK: epoka w dziejach kultury europ. obejmująca swym zasięgiem zjawiska od schyłku XVI aż do pocz. XVIII w. Nazwa zapożyczona z historii sztuki, do lit. wprowadził ją E. Porębowicz w 1893 r., pierwotne znaczenie przypisuje się portugalskiemu barocco = nieregularna perła. Na kształt kultury b. znaczny wpływ wywarła kontrreformacja, której założenia określone na soborze trydenckim (1545-63) stały się szeroko upowszechnioną wizją nowej egzystencji człowieka, pełniejszej dzięki Ewangelii. Reformę katolicyzmu wspierały zakon jezuitów założony poprzez Hiszpana św. Ignacego Loyolę i represyjna działalność kongregacji Św. Inkwizycji powołanej na nowo poprzez papieża (1542). W czasach b. ukształtowały się różnorakie koncepcje myślowe wyrażające ówczesne poglądy na świat. Idee głoszone poprzez jezuitów i interpretacja nauk św. Augustyna powtórnie przywołały obrazy konfliktu duszy i ciała, lęk człowieka wiódł do ascetycznych praktyk albo także kształtował różne próby wyzwolenia, co znalazło słowo w poglądach odwołujących się do rozumu, doświadczenia, zaprzeczaniu istnieniu Boga. Nową koncepcję poznania sformułował F. Bacon, wartość myśli podkreślał Kartezjusz, znaczenie doświadczenia akcentował J. Locke, całościowy mechanizm myśli zbudował B. Spinoza, a metafizyczny G.W. Leibniz. Barokowa lit. z inicjalną jej fazą, manieryzmem, zgłębiając osobliwości świata sięga po odpowiednie dla tych wyobrażeń środki (alegorie, symbole, niezwykłe metafory, porównania), popularność zdobył emblemat złączający wyraz z obrazem. Poezję cechuje zróżnicowana dziedzina, od refleksji filoz. po zapis miłosnych przeżyć; bogactwo formy wyrażały założenia marinizmu; wśród gatunków znaczne: emblemat, sielanka, sonet, elegia, hymn. W epice popularność zyskały epos typu Raj utracony J. Miltona i romans poetycki posługujący się alegorią w ukazywaniu problemów miłosnych i psychol. Dramat barokowy zerwał z klasycznymi regułami gatunku, a na fakt ten niewątpliwie wpływ miała poprzednia twórczość W. Szekspira, który wyprzedził o kilka epok tę formę wypowiedzi twórczej; nowatorskie były dramaty hiszp. P. Calderona i Lopego de Vega; we Włoszech powstał nowy gatunek teatralny - opera, której twórcą był C. Monteverdi. Lit. pol. epoki b. pozostawała pod sporym wpływem sarmatyzmu, inicjalne utwory należą jednak do nurtu literaturze metafizycznej, rozważającej sedno ludzkiego życia w aspekcie mistycznym, reprezentuje ją między innymi M. Sęp Szarzyński. Utwory wyrafinowanego piękna, powstałe w odmiennym nurcie radości czerpanej z otaczającego świata to między innymi liryka miłosna Sz. Zimorowica. Opisy życia plebejuszy, pochwała swobody poza ustalonymi społecznie normami są charakterystyczną właściwością lit. sowizdrzalskiej, gdzie ramach wykształciła się komedia rybałtowska, dając start teatrowi popularnemu. W dojrzałym b. znaczne miejsce zajęła liryka bliska konceptyzmowi, którą uprawiali D. Naborowski i J. A. Morsztyn, popularyzowała się proza pamiętnikarska ( J. Ch. Pasek), rozkwitała epistolografia (Jan III Sobieski). W epoce b. ukształtowały się początki czasopiśmiennictwa, powstała pierwsza gazeta "Merkuriusz Polski". Już po zwycięstwie nad Szwedami publikowane są idealne utwory W. Potockiego i W. Kochowskiego. U schyłku epoki odżyła dziedzina metafizyczna, pewien rodzaj sarmackiego mesjanizmu prezentuje literatura barska, powstaje pierwsza w kulturze pol. encyklopedia B. Chmielowskiego Nowe Ateny (t. 1-2, 1745-46).
- Co znaczy Bałucki Michał, Pseud. Elpidon, Załęga:
- Porównanie prozaik, dziennikarz; uczestnik stworzenia styczniowego. Debiutował jako pisarz w Dzienniku Literackim (to on jest autorem wiersza Dla chleba, znanego jako Góralu, czy ci nie żal). Na kartach barok co znaczy.
- Krzyżówka Bahdaj Adam:
- Dlaczego Studiował na UJ (prawo) i w SGH w Warszawie. Brał udział w kampanii wrześniowej 1939 r., później przedostał się na Węgry, gdzie współpracował z pismem Wieści z Polski i wydawnictwem Biblioteka Polska barok krzyżówka.
- Co to jest Bratny Roman, Właśc. R. Mularczyk:
- Jak lepiej oficer AK, uczestnik stworzenia warszawskiego, po jego upadku w obozie jenieckim. W okresie wojny redagował sekretne pismo lit. Dźwigary , po wyzwoleniu współpracował z Kuźnicą , Pokoleniem , Nową barok co to jest.
- Słownik Brzezina:
- Kiedy Iwaszkiewicza, którego zdarzenia rozgrywają się latem w 1. poł. XX w. Do odludnej leśniczówki Bolesława przyjeżdża jego brat Staś, od lat nieuleczalnie chory, aby tu właśnie umrzeć. Chwilowe barok słownik.
- Czym jest Brzechwa Jan, Właśc. J. Lesman:
- Od czego zależy tłumacz. Ukończył prawo na UW. W l. 1924-39 pracował jako adwokat. Był członkiem Międzynarodowej Komisji Prawa Autorskiego, radcą prawnym ZAIKS, a w l. 1957-62 przewodniczącym jego zarządu barok czym jest.
Co to jest Barok w Słownik definicji B .
