Definicja BOGURODZICA: najstarszy pol. utwór poet., pieśń-hymn. Nieznany jest pierwotny, oryginalny tekst. Pierwsze zapisy pochodzą z pocz. XV w. I - tak zwany kcyński: zawiera 2 zwrotki z nutami, jest sporządzony na wklejce oprawy kodeksu zawierającego kazania niedzielne wikariusza z Kcyni k. Gniezna, Macieja z Grochowa. II zapis, tak zwany krakowski, zawiera 13 zwrotek, z których 2 pierwsze są najstarsze i luźno powiązane z pozostałymi. Pierwszy druk B. - Statut Łaskiego (1506). Czas stworzenia pieśni jest obiektem sporu językoznawców. T. Lehr-Spławiński datuje ją na 1. poł. XII w., E. Ostrowska - na XI albo 1. poł. XII w., J. Woronczak - na XIII w., S. Urbańczyk na XIII albo 1. poł. XIV w. Po weryfikacji odrzucono tezę o autorstwie św. Wojciecha. B. funkcjonowała jako hymn rel. i państwowy. J. Długosz nazywa ją carmen patrium (pieśń ojczysta) i zaświadcza o śpiewaniu poprzez rycerstwo pod Grunwaldem, Nakłem i Wilkomierzem. Pieśń śpiewano także w trakcie koronacji Władysława Jagiellończyka. Z czasem straciła uroczysty charakter - w XVII w. została odnotowana jako pieśń dziadowska. XIX w. przywrócił jej dawną rangę: J. Ursyn Niemcewicz umieścił B. najpierw Śpiewów historycznych, parafrazował ją J. Słowacki w Hymnie, rozprawę o niej napisał C. Norwid, H. Sienkiewicz przypomniał pieśń w Krzyżakach. Do B. nawiązywali poeci czasu II wojny światowej, między innymi K. K. Baczyński w Modlitwie do Bogurodzicy i T. Gajcy w Modlitwie żołnierskiej. Obie strofy pieśni są tropami (dodatkami) do kończącego je liturgicznego zwrotu Kyrie eleison (Panie, zmiłuj się nad nami). I zawiera prośbę do Maryi o pozyskanie modlącym się Chrystusa, II - prośbę do Chrystusa (z powołaniem się na Jana Chrzciciela), aby wysłuchał modlitwy i zapewnił ludziom szczęśliwe życie doczesne i rajską wieczność. Sposób napisania B. świadczy o wysokiej kulturze lit. anonimowego autora. Konstrukcja utworu została podporządkowana zasadzie parzystości, na przykład 4 święte osoby połączone w pary, podwójne ustalenia osób (Bogurodzica - dziewica, syn - Gospodzin), pary synonimów (zyszczy - spuści), II strofa podwójnie dłuższa od I, paralelne wersy w II strofie, ostatni wers w I strofie złożony z 2 członów zdaniowych - każdy po 2 wyrazy. Ten zdaniowy wiersz ma regularną intonację, średniówkę (z wyjątkiem 1. wersu II strofy), rymy zewn. i wewn. Wykazuje również sporą regularność sylabiczną. Autor umiejętnie operuje przeciwstawieniami i antytezami, dającymi się pogodzić na gruncie wiary chrześc.; na przykład 'Bogurodzica' (matka) - 'dziewica', 'syn' - 'Gospodzin' (Pan, Bóg). Wykorzystany w pieśni motyw pośrednictwa Maryi i Jana Chrzciciela nawiązuje do Deesis (gr. prośba, modlitwa) - powstałego w Bizancjum przedstawienia Matki Boskiej i Jana Chrzciciela stojących w pozach wstawienniczych koło Chrystusa. Od X w. temat ten rozpowszechnił się w ikonografii zach. Europy, skąd przeniknął do Polski ( na przykład malowidło ścienne w kolegiacie w Tumie k. Łęczycy). Regularność rytmiczna B. nawiązuje (wg T. Michałowskiej) do hymnografii z łaciny Łączy więc utwór 2 nurty chrześc. tradycji: wschodni i łaciński. Wśród archaicznych form jęz. na uwagę zasługują najstarsze, niewystępujące w innych pol. zabytkach: 'Bogurodzica' i 'dziela' - oba pochodzenia scs., i 'Bożyc'. W pieśni występują również inne archaizmy słownikowe (( na przykład 'zwolena', 'przebyt'), fonetyczne ((( na przykład 'sławiena'), fleksyjne (((( na przykład 'spuści', 'raczy') i składniowe ((((( na przykład szyk wyrazów: 'twego dziela').
- Co znaczy Bujnicki Teodor:
- Porównanie pisma Żagary , współzałoż. i członek skupionej wokół niego ekipy poet. Studiował historię na U. Wil. Autor literaturze lir. i satyr., zebranej w tomach Po omacku (1933) i wyróżnionym nagrodą im bogurodzica co znaczy.
- Krzyżówka Bohiń:
- Dlaczego Konwickiego. Rodzinna historia (mitologia) autora w konwencji tradycyjnego romansu. Opowieść o tragicznej miłości Heleny Konwickiej (babki Tadeusza) łączy się z syntezą dziejów Polski: tata Heleny bogurodzica krzyżówka.
- Co to jest BruLion:
- Jak lepiej wychodzący w Krakowie od 1986 r. poza cenzurą, od 1990 r. oficjalnie. Red. naczelny: R. Tekieli. Wokół pisma skupiła się ekipa poetów zwanych pokoleniem b . (między innymi M. Świetlicki, J. Podsiadło bogurodzica co to jest.
- Słownik Biblioteka Załuskich:
- Kiedy jedna z nielicznych na świecie biblioteka publiczna, ufundowana poprzez braci A. S. i J. A. Załuskich - pierwszy był inicjatorem fundacji, drugi gromadził zbiory; w 1774 powierzona Komisji Nauki bogurodzica słownik.
- Czym jest Berwiński Ryszard:
- Od czego zależy słowianofil. W l. 1836-40 ogłosił w Przyjacielu Ludu zapisy folklorystyczne i Listy z narodowej pielgrzymki - stosunki z podróży po Wielkopolsce, słowo demokratycznej postawy poety. B. uważał, iż w bogurodzica czym jest.
Co to jest Bogurodzica w Słownik definicji B .
